Bí ẩn Lăng Mộ Tần Thủy Hoàng – Tuyệt tác kiến trúc cổ đại Trung Hoa
Last updated
Last updated
Tần Thủy Hoàng – vị hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Quốc, đã để lại dấu ấn qua những công trình lịch sử như Vạn Lý Trường Thành và Tần Trực Đạo. Nhưng nổi bật hơn cả là lăng mộ của ông tại Tây An – một công trình chứa đựng nhiều điều huyền bí và thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm. Khi tham gia hành trình du lịch Trung Quốc cùng Saigontimes Travel, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng công trình kiến trúc đặc sắc này cùng với những giai thoại kỳ bí về vị hoàng đế lừng danh.
Tọa lạc tại huyện Lâm Đồng, tỉnh Thiểm Tây, cách trung tâm Tây An khoảng 40km về phía Đông Bắc, lăng mộ Tần Thủy Hoàng không chỉ là nơi yên nghỉ cuối cùng của ông mà còn là một tuyệt tác nằm giữa núi Linh Sơn và sông Vĩ.
Được xây dựng giữa thiên nhiên kỳ vĩ, khu mộ tọa lạc trên vùng đất được xem là “long mạch thịnh vượng”, nơi hội tụ đầy đủ yếu tố phong thủy, tượng trưng cho sự hòa hợp giữa trời và đất.
Lăng mộ còn được biết đến với tên gọi “Lăng Đại Linh” – biểu tượng linh thiêng và huyền bí, hoặc “Lăng Ly Sơn”, lấy theo tên ngọn núi nơi lăng tọa lạc. Nhờ quy mô khổng lồ và những bí mật chưa được giải mã, nơi đây được ví như “kỳ quan thứ tám của thế giới”.
Năm 1987, UNESCO đã vinh danh công trình này cùng đội quân đất nung là Di sản Văn hóa Thế giới – một dấu mốc quan trọng của lịch sử và văn hóa Trung Hoa.
Do ảnh hưởng khí hậu vùng núi và sông nên nơi đây có đủ 4 mùa rõ rệt. Du khách nên ghé thăm vào mùa xuân (tháng 3 – 5) hoặc mùa thu (tháng 9 – 11) khi tiết trời mát mẻ, thuận tiện cho việc khám phá.
Mùa hè thường oi bức, còn mùa đông có thể lạnh giá kèm tuyết rơi, không thích hợp để tham quan ngoài trời.
Giá vé tham quan: Để khám phá lịch sử Trung Quốc cổ đại và tìm hiểu về lăng mộ Tần Thủy Hoàng, du khách chỉ cần chi trả từ 120 đến 200 CNY (khoảng 420.000 - 700.000 VNĐ).
Giờ mở cửa: Lăng mộ đón khách mỗi ngày, từ 8h30 đến 17h00 trong mùa cao điểm (tháng 3 - tháng 11). Còn trong mùa thấp điểm (tháng 12 - tháng 2), giờ tham quan sẽ rút ngắn, từ 8h30 - 16h30. Tuy nhiên du khách có thể du lịch Trung Quốc tháng 2 và tham quan vì đây là thời điểm không quá đông đúc.
Lăng mộ của Tần Thủy Hoàng được xem là một trong những công trình kiến trúc kỳ vĩ và nổi bật nhất trong lịch sử Trung Hoa cổ đại. Với quy mô đồ sộ và cấu trúc phức tạp, nơi đây được xây dựng nhằm trở thành nơi yên nghỉ vĩnh hằng của vị hoàng đế đầu tiên thống nhất đất nước – Doanh Chính. Lịch sử xây dựng khu lăng mộ kéo dài suốt nhiều thập kỷ, từ lúc bắt đầu thi công cho đến khi bị bỏ quên, rồi được phát hiện lại vào thế kỷ 20.
Việc xây dựng lăng mộ bắt đầu ngay khi Tần Thủy Hoàng đăng cơ ở tuổi 13 vào năm 246 TCN. Công trình được thực hiện liên tục trong suốt 38 năm, với sự tham gia của hơn 700.000 người lao động bao gồm thợ thủ công, nghệ nhân và binh sĩ từ khắp các vùng miền. Toàn bộ lăng được thiết kế như một đế đô thu nhỏ bên dưới lòng đất – nơi hoàng đế tin rằng sẽ tiếp tục cai quản ở thế giới bên kia sau khi băng hà.
Theo những lời truyền miệng dân gian, Tần Thủy Hoàng còn hạ lệnh mai táng các phi tần và người phục vụ theo ông để phục vụ cho cuộc sống ở âm phủ.
Dù việc xây dựng vẫn còn dang dở, nhưng khi Tần Thủy Hoàng qua đời vào năm 210 TCN, các hạng mục trọng yếu đã kịp hoàn thành để phục vụ nghi lễ an táng. Cùng với thi hài của ông, nhiều vật phẩm quý giá như tượng binh mã, vàng bạc châu báu và đồ tế khí cũng được chôn theo – tượng trưng cho quyền lực trường tồn và sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho cuộc sống sau cái chết.
Sau khi triều đại nhà Tần sụp đổ, lăng mộ từng bước bị thời gian và thiên nhiên xâm lấn. Cây cối mọc um tùm, đất đá phủ kín lối đi khiến khu mộ gần như biến mất khỏi ký ức nhân gian. Tuy nhiên, nhờ được xây dựng cực kỳ kiên cố và đặt tại vị trí địa lý đặc biệt, phần bên trong lăng vẫn giữ được nguyên trạng, không bị phá hủy quá nhiều bởi tác động môi trường.
Năm 1974, một nhóm nông dân tại vùng Tây An trong lúc đào giếng đã phát hiện ra các tượng binh sĩ đất nung đầu tiên, mở đầu cho một chuỗi các cuộc khai quật quy mô lớn. Lăng mộ Tần Thủy Hoàng sau đó được xác định rộng tới 41.600m², dài 260m theo hướng Đông-Tây và rộng 160m theo hướng Bắc-Nam – tương đương diện tích 5 sân bóng đá quốc tế. Đây được coi là một trong những phát hiện khảo cổ vĩ đại nhất trong thế kỷ XX, góp phần tái hiện lại nền văn minh rực rỡ của Trung Quốc cổ xưa.
Vào năm 1987, UNESCO chính thức đưa Lăng mộ Tần Thủy Hoàng và đội quân đất nung vào danh sách Di sản văn hóa thế giới. Đây không chỉ là minh chứng cho kỹ thuật xây dựng và nghệ thuật đỉnh cao của thời đại, mà còn khẳng định tầm quan trọng văn hóa và giá trị lịch sử vô giá của công trình đối với toàn nhân loại.
Lăng mộ của Tần Thủy Hoàng là một công trình lịch sử – văn hóa mang tầm vóc vĩ đại, nổi bật với quần thể kiến trúc đồ sộ trải dài trên diện tích lên tới 56km². Đây là nơi lưu giữ những dấu ấn huy hoàng về vị hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Hoa, đồng thời phản ánh rõ nét trình độ kiến trúc và tầm nhìn vượt thời đại của nhà Tần.
Ngoại thành có hình dạng chữ nhật, bao quanh bởi hệ thống tường thành cao tới 7,5 mét. Kích thước khu vực này ước tính dài 56,7km và rộng 46,7km, với bốn cổng thành lớn nằm ở bốn hướng chính, không chỉ là lối ra vào mà còn mang ý nghĩa bảo vệ linh thiêng. Bên trong là 12 cung điện nguy nga, được thiết kế dựa trên các công trình trong kinh đô Hàm Dương. Ngoài ra, còn có các khu đền miếu nhỏ và nơi an táng cho các phi tần, đại thần – những người được mai táng cùng để hộ giá hoàng đế ở thế giới bên kia.
Nội thành nằm chính giữa ngoại thành, được bảo vệ bởi hai lớp tường thành chắc chắn. Tường ngoài cao 7,5m, còn tường trong cao 5m, tạo nên một hệ thống phòng thủ chặt chẽ. Cổng chính nội thành đặt ở phía Nam, dẫn vào khu mộ trung tâm – nơi chôn cất Tần Thủy Hoàng. Bao quanh phần mộ là hàng loạt hầm chứa tượng binh lính đất nung, được sắp xếp thành đội hình chiến đấu, tái hiện đội quân tinh nhuệ từng chinh phạt bốn phương dưới thời nhà Tần.
Tổng thể công trình không chỉ cho thấy sự đồ sộ và uy nghi của triều đại Tần mà còn thể hiện niềm tin sâu sắc vào thế giới tâm linh và sự sống sau cái chết. Cách tổ chức quy mô, bố trí hợp lý và kiến trúc tinh xảo đã khẳng định tài năng vượt trội của người xưa, biến lăng mộ Tần Thủy Hoàng trở thành một trong những di sản kiến trúc – văn hóa vĩ đại nhất của Trung Hoa cổ đại.
Lăng mộ của Tần Thủy Hoàng là một trong những công trình mang đậm dấu ấn lịch sử nhưng đồng thời lại ẩn chứa nhiều bí ẩn chưa được khám phá hết. Dù giới khảo cổ đã tiến hành nhiều cuộc nghiên cứu quy mô lớn, song nơi đây vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải, đi kèm với các truyền thuyết và giai thoại ly kỳ khiến cả thế giới phải tò mò.
Một trong những điều khiến giới khoa học và người dân đặc biệt quan tâm chính là lượng lớn thủy ngân được cho là tồn tại bên trong lăng mộ. Theo ghi chép trong Sử ký của Tư Mã Thiên, lăng mộ mô phỏng hệ thống sông ngòi bằng thủy ngân – một chi tiết được xem là khó tin nhưng lại được xác thực phần nào nhờ công nghệ hiện đại.
Năm 1980, qua các cuộc khảo sát bằng kỹ thuật quét từ cộng hưởng, các nhà nghiên cứu phát hiện hàm lượng thủy ngân cao bất thường tại khu vực đồi chôn lấp lăng mộ – vượt chuẩn thông thường tới 280 lần, ước lượng có thể lên đến hơn 100 tấn. Mặc dù mục đích sử dụng chất này vẫn chưa rõ ràng, nhưng độc tính cao khiến việc tiếp cận trực tiếp trở nên vô cùng nguy hiểm, góp phần làm bí ẩn này thêm phần khó giải.
Tương truyền rằng để ngăn chặn kẻ trộm xâm nhập, các nghệ nhân thời Tần đã xây dựng nhiều loại bẫy cơ khí, đặc biệt là hệ thống nỏ tự động có thể bắn tên khi có kẻ đột nhập. Tuy đến nay chưa thể khai quật toàn diện và xác minh các loại bẫy này, nhưng nhiều nhà sử học tin rằng những cạm bẫy đó là có thật và đã góp phần bảo vệ bí mật của khu mộ suốt hàng ngàn năm.
Đội quân binh mã bằng đất nung – hơn 8.000 tượng lính với kích thước thật – vẫn luôn là chủ đề gây tranh cãi trong giới khảo cổ. Một số học giả cho rằng chúng là bản sao của những chiến binh thực sự đã từng phục vụ hoàng đế, trong khi nhiều ý kiến khác nhận định rằng đây là những tác phẩm mang tính tượng trưng nhằm thể hiện quyền lực vô song của hoàng đế Tần.
Khi mới được phát hiện, những tượng lính này khoác trên mình bộ giáp tím nổi bật. Tuy nhiên, ngay khi tiếp xúc với không khí, lớp màu nhanh chóng bị oxy hóa và phai dần. Việc chế tác và bảo quản đội quân này hiện vẫn là thách thức lớn của ngành khảo cổ, khiến chúng trở thành một trong những di sản huyền bí nhất còn tồn tại.
Tần Thủy Hoàng không chỉ là vị vua có công thống nhất Trung Quốc, mà còn nổi tiếng bởi tham vọng sống mãi. Có truyền thuyết kể rằng ông cho xây dựng lăng mộ như một hoàng cung dưới lòng đất, nơi ông tiếp tục điều hành vương quốc trong cõi âm. Một số giả thiết còn cho rằng ông đã khám phá ra phương thuốc trường sinh và giấu kín trong lăng mộ của mình.
Tuy nhiên, nhiều tài liệu lịch sử lại ghi chép rằng ông qua đời bất ngờ trong chuyến tuần du, và thi thể bị phân hủy nhanh chóng do điều kiện bảo quản không đảm bảo. Triệu Cao – cận thần thân tín – đã dùng cá để che giấu mùi hôi, giữ kín thông tin về cái chết của hoàng đế trong suốt cuộc hành trình trở về. Chính sự mâu thuẫn giữa truyền thuyết và hiện thực đã khiến cái chết của Tần Thủy Hoàng trở thành đề tài nghiên cứu hấp dẫn bậc nhất lịch sử cổ đại.
Lăng mộ Tần Thủy Hoàng không chỉ đơn thuần là nơi chôn cất một vị hoàng đế mà còn là biểu tượng kết hợp giữa nghệ thuật, tôn giáo và quyền lực. Với Saigontimes Travel, bạn sẽ có cơ hội khám phá công trình huyền thoại này trong hành trình tìm về nguồn cội văn hóa Trung Quốc, mở ra những trải nghiệm đầy lý thú và sâu sắc về quá khứ vàng son của một triều đại vĩ đại.
Xem thêm: https://saigontimestravel.com/lang-mo-tan-thuy-hoang